Eiwitten / Aminozuren
Eiwitten zijn opgebouwd uit verschillende aminozuren; aminozuren zijn als het ware de bouwstenen voor eiwitten. Je kunt eiwitten verdelen in simpele eiwitten (deze bestaan uitsluitend uit aminozuren) en complexe eiwitten (deze bevatten naast een simpel eiwit een molecuul dat geen eiwit is).
De darmwand is niet in staat om eiwitten op te nemen omdat deze te groot zijn. Daarom moeten eiwitten eerst afgebroken worden tot kleinere stukjes, de eerder genoemde aminozuren. Vervolgens kunnen de aminozuren door de darmwand opgenomen worden.
Eiwitten hebben diverse functies in het lichaam van een hond of kat, eiwitten zijn nodig voor:
- De huid en vacht: de huid en vacht bestaand voor het grootste deel uit eiwitten. Eiwitten zijn het basis bestanddeel voor de huid, vacht en nagels.
- Lichaamsweefsel/ Bindweefsel: het bindweefsel van het lichaam bestaat voor ene groot deel uit collageen, een eiwit.
- De spieren: verschillende eiwitten zijn nodig voor de werking van de spieren.
- De vertering van voedsel: enzymen die nodig zijn voor de vertering van voedsel zijn eiwitmoleculen.
- De hormonen: diverse hormonen in het lichaam van honden en katten bestaan uit eiwitten.
- Transport: eiwitten in het bloed zijn verantwoordelijk voor het transport van substanties.
- Zuur-basisch balans: naast de functie als transporteur zijn eiwitten in het bloed ook nodig voor de regulatie van de zuur-basisch balans in het lichaam.
- Het immuunsysteem: antilichamen die het lichaam moeten beschermen tegen schadelijke micro-organismen van buitenaf bestaan uit de eiwitmoleculen.
Wanneer je naar bovenstaande functies van eiwitten kijkt, kun je je wellicht voorstellen dat eiwitten essentieel zijn voor honden en katten. Zonder eiwitten kunnen honden en katten niet overleven.
Niet alle eiwitten/ aminozuren zijn echter essentieel voor de dieren. Aminozuren zijn te verdelen in essentiële en niet-essentiële aminozuren. De essentiële aminozuren moeten honden of katten binnen krijgen via de voeding. De niet-essentiële aminozuren kan het lichaam van een hond of kat zelf aanmaken uit andere voedingsstoffen. Hieronder vind je de essentiële aminozuren voor honden en katten:
Essentieel voor honden |
Essentieel voor katten |
Arginine |
Arginine |
Histidine |
Histidine |
Methionine |
Methionine |
Phenylalanine |
Phenylalanine |
Threonine |
Threonine |
Isoleucine |
Isoleucine |
Leucine |
Leucine |
Lysine |
Lysine |
Tryptofaan |
Tryptofaan |
Valine |
Valine |
|
Taurine |
De eiwitbehoefte van een hond is anders dan die van een kat. Honden hebben minder eiwitten nodig dan onze kleine huistijgers. Daarnaast is het zo dat katten verplichte carnivoren zijn, wat inhoudt dat bepaalde essentiële eiwitten die katten nodig hebben alleen voorkomen in dierlijk materiaal (vlees).
De voedingsbehoefte naar eiwitten is niet alleen soortafhankelijk. Ook de levensfase van een dier speelt een rol bij de behoefte aan eiwitten. Zo hebben jongere dieren, die nog moeten groeien, een grotere behoefte aan eiwitten dan volwassen dieren. Maar ook drachtige, lacterende en werkende dieren hebben een grotere behoefte aan eiwitten.
Eiwitten kunnen afkomstig zijn van plantaardig materiaal of dierlijk materiaal. Dierlijke eiwitten hebben over het algemeen een hogere biologische waarde dan plantaardige eiwitten. Dit houdt in dat dierlijke eiwitten meer essentiële aminozuren bevatten in hoeveelheden die aansluiten bij de aminozuurbehoefte van een hond of kat dan plantaardige eiwitten (dit betekent echter niet dat plantaardige eiwitten niet nuttig zijn voor honden en katten).